Chiến thuật đánh nhanh và phòng thủ chặt chẽ của Brazil đã
đem lại hiệu quả vượt ngoài mong đợi, giúp họ đè bẹp Tây Ban Nha 3-0 trong trận
chung kết Confederations Cup 2013 vừa kết thúc vào sáng nay. Trong 5 năm thống
trị làng bóng châu Âu và thế giới, đây là lần đầu tiên Tây Ban Nha thất bại
trong trận chung kết và điều còn đáng buồn hơn nữa là họ đã không thể kiếm nổi
một bàn thắng danh dự. Predo, David Villa, Andres Iniesta không thắng được
Julio Cesar còn khi Pedro đưa bóng vượt qua tầm kiểm soát của thủ môn này thì lại
bị David Luiz cản phá. Cơ hội tốt nhất mà Tây Ban Nha có được là quả phạt đền ở
phút 54 sau tình huống Marcelo phạm lỗi với Jesus Navas trong khu vực 16m50,
nhưng Sergio Ramos lại sút ra ngoài.
Có hai câu hỏi được đặt ra. Một, tại sao Tây Ban Nha lại lâm
vào tình cảnh bi đát như thế? Và hai, nếu Ramos sút thành công quả phạt đền thì
liệu tình thế trên sân có thay đổi? Sẽ chẳng thay đổi được gì ngoài việc mang lại
cho các cầu thủ Tây Ban Nha một chút hưng phấn bởi chiến thuật đánh nhanh và
phòng thủ chặt chẽ của Brazil được phát huy rất hiệu quả từ đầu đến cuối trận đấu,
khiến tiqui-taca hầu như không tồn tại trên sân Maracana.
Trước khi trận đấu diễn ra, có ý kiến cho rằng chỉ cần nằm
quyền kiểm soát bóng trong 40% thời gian của trận đấu là Brazil sẽ có nhiều cơ
hội giành chiến thắng. Thực tế trên sân cỏ đã chứng minh cho điều đó: “Selecao”
kiểm soát bóng đến 48% và thắng tới 3 bàn cách biệt. Tuy nhiên, cần phải khẳng
định một điều: thời gian kiếm soát bóng không phải là yếu tố quyết định mà chỉ
là phương tiện để Brazil phát huy lối chơi hợp lý của họ.
Trong phòng thủ, Brazil chơi khá giống Italia nhưng khác ở
chỗ là họ đã duy trì được sự vững chắc trong suốt trận đấu. Cũng với số đông
lui về hỗ trợ phòng thủ, kể cả Hulk và Neymar, tranh chấp bóng quyết liệt và
phong tỏa mọi hướng lên bóng, Brazil đã khiến tiqui-taca trở nên rề rà, thiếu sức
sống và đặc biệt là thiếu độ chính xác trong những đường chuyền. Bất hạnh thay,
chính yếu tố cuối cùng này đã trở thành “điểm chết” của Tây Ban Nha, bên cạnh sự
bất cẩn của Alvaro Arbeloa và sau đó là Cesar Azpilicueta.
Ai cũng biết nét đặc thù trong tấn công của Brazil là đánh
nhanh đánh mạnh nên mỗi khi họ cướp được bóng là y như rằng khung thành của đối
phương sẽ bị đặt vào tình trạng báo động. Tây Ban Nha đã rơi vào hoàn cảnh đó
khi các cầu thủ của họ để mất bóng khá dễ dàng (chuyền hỏng, yếu thế trong
tranh chấp bóng...). Cứ mỗi lần như thế là Brazil lại phản công rất nhanh bằng
những đường chuyền dài chính xác cho Neymar hoặc Hulk, đơn giản mà rất hiệu quả.
Chính cách đánh nhanh đó của “Selecao” đã khiến Ramos,
Arbeloa phải nhận thẻ vàng còn Gerard Pique lãnh thẻ đỏ vì buộc phải phạm lỗi để
ngăn cản đối phương. Chính cách đánh nhanh đó đã giúp Brazil chiếm lợi thế
trong tấn công, kể cả những lúc họ ít người hơn đối phương. Và tất nhiên, cách
đánh nhanh đó đã khởi đầu cho cả 3 bàn thắng của Brazil.
Có ý kiến cho rằng các cầu thủ Brazil thường chơi tốt hơn
khi không có bóng ở trong chân. Có vẻ hơi mỉa mai nhưng thực tế lại có những
lúc đúng như vậy. Do chủ trương đánh nhanh nên các cầu thủ Brazil di chuyển
không bóng rất tốt để tạo ra nhiều tình huống nguy hiểm, thậm chí là bàn thắng.
Chẳng hạn, trong bàn thắng thứ hai, khi thấy mình ở vào thế
việt vị, Neymar đã lui về rất nhanh để rồi sau đó băng lên nhận đường chuyền của
Oscar và ghi bàn. Đến bàn thắng thứ ba, từ đường chuyền chếch bên cánh phải của
Hulk, Neymar lao vào khu cấm địa hút theo các hậu vệ Tây Ban Nha, nhường bóng
cho Fred ghi bàn ở một vị trí khá trống trải. Còn không ít tình huống như thế
nhưng may mà thủ môn Iker Casillas kịp cản phá hoặc các hậu vệ Tây Ban Nha kịp
lùi về giải nguy.
Xem trận đấu này, dễ liên tưởng đến hai trận Barcelona thua
thảm trước Bayern Munich ở Champions League, nơi mà tiqui-taca không thể phát
huy được hiệu quả. Tuy nhiên, Brazil còn làm tốt hơn nữa khi buộc Tây Ban Nha
phải từ bỏ tiqui-taca để chơi trực tiếp hơn vào cuối trận. Mà một khi không còn
tiqui-taca ở bên mình, hoặc khi không thể phát huy tối đa cách chơi này, có vẻ
như Tây Ban Nha cũng chỉ bình thường như bao đội bóng khác.
Biết đâu, thất bại này sẽ lại trở thành bước đệm để Tây Ban
Nha lên ngôi ở World Cup như 4 năm về trước. Trong bóng đá, chẳng ai nói trước
được điều gì. Thế nhưng lần này, một khi Brazil đã “triệt” tiqui-taca một cách
hiệu quả như vậy thì những người hâm mộ “La Roja” sẽ có đủ lý do để lo lắng.
Nam Khang